دلنوشته هاي يك كتابدار

سلام.  مطلبی رو در وبلاگ دکتر زین العابدینی  خوندم درمورد انتشارات جدید حوزه سازماندهی اطلاعات  و از اونجاییکه هنوز به وب ۲ و کتابخانه ۲ و خلاصه هرچی پسوند ۲ داره علاقمندم٬ با اجازه ایشون یکی از این کتابها رو که  به مسایل فهرستنویسی با استفاده از تکنولوژی وب ۲ پرداخته٬ معرفی می کنم. انتشارات فاست  فهرستی از کتابهای جدید خود در حوزه سازماندهی اطلاعات را منتشر کرده است.

 Catalogue 2.0: The future of the library catalogue 

Sally Chambers, editor 

 در صفحه ناشر در مورد معرفی این کتاب آمده:

در 25 سال گذشته، فهرستهاي کتابخانه اي دستخوش تحولات زيادي شده، از کارت برگه به اپک، تا سیستم های کشف و حتی برنامه های مرتبط با ساخت داده های کتابشناختی قابل دسترس بر روی وب. در همان زمان، انتظارات کاربران از آنچه فهرستها قادر به ارائه در راه  اين کشف خواهد بود بالاتر نبوده است.

این مجموعه بوسيله برخي از مهمترین متخصصان فهرستنویسی بین المللی و رهبران فکری اين حرفه، از جمله Lorcan Dempsey, Emmanuelle Bermès, Marshall Breeding and Karen Calhoun، وايرسته شده و به ارائه یک نمای کلی از وضعیت فعلی فهرستنویسی در کتابخانه و آینده احتمالي آن پرداخته است.

مباحثي كه در اين كتاب مطرح شده اند شامل: پروژه های عملی و مفاهیم مرتبط با داده ها و وب معنايي،  انتظارات و نیاز معنایی کاربر ، کنترل کتابشناختی، FRBRization، نوآوری در جستجو ، نسل بعدی فهرستها و فهرستهاي تلفن همراه

فهرست مطالب:
پیش گفتار – Marshall Breeding،
مقدمه - Sally Chambers
فصل 1. نسل بعدی فهرستها: کاربران چگونه فکر می کنند؟
فصل 2. فرايند جستجو برای یک کاربر کتابخانه 
 فصل 3. کشف نسل بعدی فهرستها: مرور کلی اروپا
4 فصل. فهرست کتابخانه اي تلفن همراه فصل
5- اف آر بي آر سازي فهرست شما
فصل 6. فعال کردن فهرستها با وب معنایی
فصل 7- حمایت از محققان دیجیتال: کنترل کتابشناختی، کتابخانه تعاونی و مخازن دسترسی باز
فصل 8. سیزده روش بررسي کتابخانه ها، کشف و فهرستها: مقیاس، گردش کار، توجه

خواندن اين كتاب به: فهرستنویسان و متخصصان فراداده، مديران کتابخانه و مدیران مسئول برنامه ریزی و استراتژی، سیستم های کتابداران، مدیران خدمات کاربران، کتابداران منابع الکترونیک، و مدیران پروژه کتابخانه دیجیتال، دانش جويان فهرستنویسی، مدیریت اطلاعات و دوره های کتابخانه های دیجیتالی پيشنهاد مي شود.

این كتاب 240 صفحه و چاپ JULY2013 مي باشد. در لينك زير مي توانيد فصل اول كتاب را بخوانيد.

Next-generation catalogues: what do users think? 

(بازم به غیرت خارجی ها که چشم ما رو  به جمال حداقل یه چند صفحه ای از کتابشون روشن می کنن!)

نکته شگفت انگیزناک: وقتی در سایت آمازون دنبال این کتاب می گشتم به چیزی برخوردم که کمی شگفت انگیزه! این لینک و این لینک رو ببینین. این کتاب توسط دو ناشر چاپ شده! فقط یه تفاوتهای ظاهری دارن مثل تعداد صفحه ٬  آی اس بی ان و سال نشر . فکر کردم شاید محتوی شون باهم فرق داره درحالیکه عنوان و نویسنده دقیقا یکی هست! خوشبختانه فصل اول کتاب رو می شه آنلاین تورق کرد تا جاییکه من ورق زدم هردو یکی بودن.

سلام. صبح بهاری تان به خیر. درست از زمانیکه من به موضوع وب ۲ و کتابخانه ۲ علاقمند شدم و تصمیم گرفتم در این مورد تحقیق و پژوهش کنم٬ بیشتر سایتهای ارائه دهنده خدمات وب ۲ در ایران ف ی ل ت ر شدن. اوایل سال ۸۸ بود من برای آشنایی با ف ی س ب و ک٬ ف ل ی ک ر ٬ ت و ی ی ت ر٬ ی و ت ی وب  توی هر کدوم از این سایتها اکانتی درست کردم و با مطالعات مقدماتی که انجام داده بودم خیلی مشتاق بودم عملا تاثیر این فناوری ها رو درکتابخونه ها ببینم چیه. اما متاسفانه کارم با بسته شدن اینها نا تمام ماند و ... تا جایی که به یاد دارم در یوتیوب فیلمهای آموزشی کوتاه و مفیدی در این مورد دیدم و تا اون موقع تاثیر یوتیوب در کتاخانه هایی که از فناوریهای وب ۲ استفاده می کردن بیشتر بود مثلا تورهای بازدید مجازی کتابخونه رو برای کاربرانشون می ذاشتن روی یوتیوب یا فیلمهای آموزشی کوتاه نحوه جستجوی منابع کتابخانه و ...

با بسته شدن دستم در این مورد حسابی دلسرد شدم و بی خیال وب ۲ و کتابخونه ۲ شدم. و البته بعد از اونهم مدتی از کار حرفه ایی فاصله گرفتم. هنوز هم اما علاقه ام رو از دست ندادم اما کماکان مطالعه علمی تجربی در این مورد اگر غیرممکن نباشد خالی از مشکل و دردسر هم نیست. گرچه تمام وب ۲ دچار این مشکل نشده ان اما به نظر من این فناوری در ایران مظلوم واقع شده. اما این دلیل نمی شه که ما نتایج کارهای دیگران رو مطالعه نکنیم فعلا بهتره به همونها بسنده کنیم:

Web 2.0 and folksonomies in a library context 
International Journal of Information Management, Volume 31, Issue 1, February 2011, Pages 63-70

 Impact of Web 2.0 on national libraries
International Journal of Information Management, Volume 32, Issue 1, February 2012, Pages 3-10

Use of Web 2.0 tools in academic libraries: A reconnaissance of the international landscape 
The International Information & Library Review, Volume 42, Issue 3, September 2010, Pages 195-207
A google wave-based fuzzy recommender system to disseminate information in University Digital Libraries 2.0 
Information Sciences, Volume 181, Issue 9, 1 May 2011, Pages 1503-1516

Research on Knowledge Sharing Technology of Digital Library Based on Web 2.0 
Energy Procedia, Volume 13, 2011, Pages 8588-8593

A study of Web 2.0 applications in library websites 

 Library & Information Science Research, Volume 32, Issue 3, July 2010, Pages 203-211

Enhancing Library Business Performance by Implementation of Enterprise 2.0 via Intrapreneurship: The Case of a Serbian Library 
The Journal of Academic Librarianship, Volume 37, Issue 4, July 2011, Pages 358-362

,Web 2.0 and Libraries: Impacts, Technologies and Trends Dave Parkes, Geoff Walton,Editors, Chandos Information Professional Series (2010) Woodhead Publishing Ltd,Cambridge 978-1843343462 188 pp. $75.00.
Serials Review, Volume 37, Issue 3, September 2011, Pages 238-239

 ,Web 2.0 and Libraries: Impacts, Technologies and Trends (2010) Chandos Publishing,Oxford, UK 978-1-84334-346-2 208 p. $95.00.
The Journal of Academic Librarianship, Volume 37, Issue 1, January 2011, Page 83

Special Collections 2.0: New technologies for Rare Books
The Journal of Academic Librarianship, Volume 36, Issue 2, March 2010, Page 178

Adoption of Library 2.0 Functionalities by Academic Libraries and Users: A Knowledge Management Perspective 
The Journal of Academic Librarianship, Volume 36, Issue 3, May 2010, Pages 211-218

چند سالیه که وب ۲ وارد حوزه اینترنت و شبکه شده و کم کم داره جای وب ۱ رو می گیره٬ هرچند هنوز نیامده خودش هم داره تحت الشعاع وب ۳ قرار می گیره٬ به هر جهت تا وب ۳ بخواد وارد ایران بشه مدتی طول می کشه فعلا ما اندر احوالات وب ۲ کمی فکر کنیم تا بعد. بیشتر بخوانید: وب 1، وب 2، وب 3 ‍

به زبان ساده اگر بخواهیم بگیم: ارتباط بین کاربر و شبکه اینترنت در وب 1 یک طرفه است، ولی در وب 2 یا به قول معروف آن "وب مشارکتی" ارتباط بین کاربر و شبکه دو طرفه است ٬کاربر فقط خواننده صرف نیست و قادر است محتوا  تولید کند. از طرفی استفاده رایگان و سهولت در استفاده باعث شده شده که وب 2 وب را وب مردمی هم بنامند. وب 2 به سرعت وارد همه حوزه ها شد٬ مانند کتابخانه 2، آموزش 2، مدیریت 2، پزشکی 2 و ... در رشته کتابداری و اطلاع رسانی و در حوزه کتابخانه ها واژه" کتابخانه 2 " بطور عام  برای به کارگیری ایده ها و مفاهیم وب 2 در محیط کتابخانه بکار می رود، به کار گیری این تکنولوژی­ منجر به ارائه خدمات کاربر محور، تعامل کتابداران با مراجعان کتابخانه ها شده است.

وبلاگ یکی از مشخصه های بارز وب ۲ است که قبل از دیگر امکانات این تکنولوژی وارد ایران شد و به شدت هم مورد استقبال قرار گرفت. استفاده از وبلاگ در میان کتابداران به عنوان یکی از فناوریهای وب 2 باعث ایجاد روحیه مشارکت و همکاری بین کتابداران شد که تا قبل از آن خیلی جدی گرفته نمی شد. حتی کم کم اساتید هم از وبلاگ برای راهنمایی و اطلاع رسانی به دانشجویان خود و ارائه دروس و منابع آموزشی تکمیلی استفاده کردند.

یکی دیگر از ابزارهای وب 2، ویکی­ها هستند که آن هم اولین بار با ویکی پدیا به ایران وارد شد. از دیگر فناوری های این عرصه پادکست­ها و ویدئو کست­ها ، یوتیوپ٬ فلیکر٬شبکه های اجتماعی مثل فیس بوک و توییتر٬ رده بندی مردمی با نام فولکسونومی را می توان نام برد که همگی این فناوری ها مبتنی بر مشارکت اجتماعی کاربران هستند. تعدادی دیگر از فناوریهای وب ۲ کمتر شناخته شده اند مثل: آژاکس٬ ایکس ام ال.

همچنین بخوانید: مطالبی که قبلا درباره وب 2 و کتابخانه 2  نوشته بودم.

در این لینک برخی از کتابهای تازه منتشر شده رو در موضوع کتابخانه 2 می بینید که به برخی از صفحات شون بصورت محدود دسترسی داشته و می تونید بخونید. البته اگه قبلش می خواهید اطلاعاتی درباره کتابخانه 2 داشته باشین به این لینک مراجعه کنید.Michael Casey از جمله افرادیه که در این زمینه مقالات زیادی نوشته و اخیرا کتابی هم نوشته که باید جالب باشه.(مورد اول فهرست کتاب ایشونه) 

با سلام. دکتر نوروزی به تازگی مقاله ای درباره وب 2 و کتابخانه 2 در کتاب ماه کلیات آبان ماه (شماره 131) منتشر کرده اند. همچنین نقد و معرفی ای هم از کتابی انگلیسی در همین موضوع نوشته اند که در همان منبع منتشر شده است. پیشنهاد می کنم دوستان علاقمند به این موضوعات حتما مقاله ایشان و سایر مطالب این شماره از کتاب ماه کلیات را که به وب 2 پرداخته است, مطالعه نمایند.

سلام. این روزها همه چیز داره به سرعت کهنه می شه خصوصا وب. در کنار اصطلاحات جدیدی مثل وب 2 شاهد ظهور اصطلاحاتی مانند کتابخانه 2 و حالا کتابداران 2 هم هستیم. از اون جایی که هنوز مطالعات گسترده ای در این مورد ندارم و متاسفانه فرصت زیادی هم برای مطاالعه ندارم خیلی مختصر فقط به برخی منابعی که به تازگی در وب پیدا کردم و در لیست انتظار مطالعات آینده ام هستند اشاره می کنم چه بسا دوستان مشتاق تری از من باشند که احیانا فرصت کافی داشته و بتوانند منابع فارسی خوبی در این زمینه خلق نمایند. همه چیز از وبلاگ خانم دکتر مریم (مدیریت دانش و کتابداری ) شروع شد. و بعد وبلاگ این آقا که ظاهرا و بر اساس شواهد برای اولین بار اصطلاح کتابخانه 2 را بکار برده .  Michael Casey  در وبلاگش اشاره به برخی منابعی داره که در این زمینه نگاشته شده  از جمله دو کتاب و چند مقاله.

Library 2.0: A Guide to Participatory Library Service. By Michael E. Casey and Laura C. Savastinuk

Library 2.0 and Beyond: Innovative Technologies and Tomorrow's User. By Nancy Courtney

Library 2.0: Service for the Next-Generation Library - Library Journal, 1 September 2006

همچنین در اینجا  هم یک فروم (Forum)  درباره کتابخانه 2 هست که می تونین با عضویت در اون به مباحث مربوط به این پدیده بپردازید و از نقطه نظرات دیگران هم استفاده کنید. و این هم    Library 2.0 Meme Map (نقشه یا چارت سازمانی کتابخانه 2)

و نهایتا این هم مقاله ای دیگر درباره برخی امکانات وب 2 برای کتابخانه ها (وبلاگ و ویکی)

کتابخانه 2 به تاثیر تکنولوژیهای وب 2 در کتابخانه ها می پردازد. بر همین اساس، کتابدار 2 کتابداری است که قدرت تکنولوژیهای وب 2 را درک کرده و از آنان برای ارتباط و تعامل با کاربران کتابخانه سود می جوید.(مریم٬ 2007 ) حالا شما کتابدار عزیز فکر می کنید چه نوع کتابداری هستید؟ کتابدار 1 ؟ کتابدار 2 ؟ کتابدار 3 ؟ و یا ........